کایفوزیس به معنی افزایش غیرطبیعی انحنای قوس پشتی ستون فقرات (ناحیه توراسیک) است. به زبان ساده، در این وضعیت پشت فرد بیش از حد معمول خمیده و قوزدار به نظر می‌رسد. وجود مقدار کمی از این انحنا در حالت طبیعی لازم است، اما زمانی که این قوس از حد نرمال بیشتر شود (معمولاً بیش از ۴۰ تا ۵۰ درجه)، اصطلاح «هایپرکایفوز» به آن اطلاق می‌شود.
انواع هایپرکایفوزیس
کایفوزیس وضعیتی (Postural Kyphosis):
شایع‌ترین نوع در نوجوانان و جوانان، معمولاً ناشی از وضعیت نادرست بدن هنگام نشستن یا ایستادن است. این نوع معمولاً انعطاف‌پذیر بوده و با تمرینات اصلاحی و اصلاح وضعیت بدن بهبود می‌یابد.
کایفوزیس شوئرمان (Scheuermann’s Kyphosis):
نوعی اختلال ساختاری ستون فقرات که در دوران بلوغ بروز می‌کند. در این حالت، مهره‌ها شکل گوه‌ای پیدا می‌کنند و انحنای ثابت و سختی ایجاد می‌شود که معمولاً نیاز به درمان جدی‌تری دارد.
کایفوزیس دژنراتیو (در سالمندان):
در افراد مسن به‌دلیل آرتروز، پوکی استخوان و تحلیل رفتن دیسک‌ها ایجاد می‌شود. ممکن است با درد و محدودیت حرکتی همراه باشد.
کایفوزیس مادرزادی:
به دلیل نقص در شکل‌گیری مهره‌ها از بدو تولد به‌وجود می‌آید. معمولاً شدیدتر است و ممکن است نیاز به جراحی در سنین پایین داشته باشد.
علائم هایپرکایفوزیس
قوز در قسمت بالای پشت
درد در ناحیه پشت یا گردن
خستگی زودرس هنگام ایستادن یا نشستن طولانی
در موارد شدید: محدودیت در حرکت قفسه سینه، مشکلات تنفسی، یا کاهش اعتماد به نفس به‌دلیل شکل ظاهری
روش‌های درمان هایپرکایفوزیس
اصلاح وضعیت بدن:
در موارد خفیف و نوع وضعیتی، آموزش نحوه صحیح نشستن و ایستادن همراه با ورزش‌های کششی و تقویتی معمولاً کافی است.
فیزیوتراپی و ورزش‌های تخصصی:
تمرینات تقویت عضلات پشت و اصلاح راستای بدن می‌توانند انحنای اضافی را کاهش داده یا از پیشرفت آن جلوگیری کنند.
بریس (قوزبند):
در نوجوانانی که هنوز در حال رشد هستند و دچار کایفوزیس ساختاری‌اند، استفاده از بریس مخصوص ستون فقرات ممکن است مفید باشد. توجه به این نکته مهم است که قوزبند در سن بالای ۱۷ سال و یا قوز بالای ۷۰ درجه هیچ کاربردی ندارد.
دارو و مکمل‌ها:
در بیماران مسن، درمان پوکی استخوان با دارو یا مکمل کلسیم و ویتامین D ممکن است ضروری باشد.
جراحی:
در موارد شدید یا دردناک که عملکرد تنفسی یا حرکتی مختل شده باشد، جراحی فیوژن ستون فقرات ممکن است توصیه شود.
تماس خودکار
رفتن به بالا