ستون فقرات سالم، از پهلو دارای انحنای طبیعی و مشخصی است که به حفظ تعادل بدن، جذب فشار و تحرک مناسب کمک می‌کند. این انحناها در نمای ساژیتال (نمای نیمرخ بدن) ارزیابی می‌شوند. در حالت ایده‌آل، خط عمودی فرضی که از مرکز بدن عبور می‌کند، باید تقریباً از جلوی مهره S1 بگذرد. به این حالت، تعادل ساژیتال طبیعی گفته می‌شود.
اما وقتی این خط به طور غیرطبیعی به سمت جلو منتقل شود، فرد دچار بالانس مثبت ساژیتال یا به‌عبارت ساده‌تر، خم‌شدگی به جلو ستون فقرات می‌شود. این حالت می‌تواند باعث درد، خستگی، اختلال در راه‌رفتن و کاهش کیفیت زندگی شود.
علائم بالانس مثبت ساژیتال
احساس خم‌شدگی دائمی به جلو
ناتوانی در ایستادن صاف یا نگاه به جلو
درد مزمن کمر
خستگی زودهنگام هنگام ایستادن یا راه‌رفتن
نیاز به استفاده از دست‌ها برای حفظ تعادل
افت عملکرد روزانه
علل ایجاد خم‌شدگی به جلو
بیماری های روماتیسمی ستون فقرات مانند اسپوندیلیت آنکیلوزان
دژنراسیون (فرسایش) دیسک‌ها و رباط‌ها با افزایش سن
کاهش قوس کمری (هیپولوردوزیس) یا افزایش قوس پشتی (هایپرکایفوزیس)
جراحی‌های قبلی ستون فقرات که تعادل را مختل کرده‌اند
بیماری‌های عضلانی و نورولوژیک (مثل پارکینسون یا ضعف عضلات پشت)
شکستگی‌های فشاری مهره‌ها ناشی از پوکی استخوان
دفورمیتی‌های ستون فقرات مانند اسکولیوز یا کیفوز بزرگسالی
روش‌های تشخیص
برای بررسی بالانس ساژیتال، پزشک از عکس‌های رادیولوژی در وضعیت ایستاده استفاده می‌کند. مهم‌ترین پارامترهایی که بررسی می‌شوند عبارت‌اند از:
SVA (Sagittal Vertical Axis): فاصله خط شاقول C7 تا مهره S1
Pelvic Parameters: شامل شیب لگن (PT)، زاویه لگنی (PI) و شیب ساکروم (SS)
ارزیابی این پارامترها به جراح کمک می‌کند شدت دفورمیتی و نیاز به اصلاح را مشخص کند.
درمان خم‌شدگی به جلو ستون فقرات
درمان‌های غیرجراحی:
در موارد خفیف یا در مراحل اولیه:
فیزیوتراپی تخصصی برای تقویت عضلات اکستنسور پشت
تمرینات اصلاحی وضعیت بدن (پاسچرال تراپی)
استفاده محدود از بریس‌های کمری
کنترل درد با دارو و تزریق‌های موضعی
درمان پوکی استخوان در صورت وجود
درمان جراحی:
در موارد متوسط تا شدید، که فرد دچار درد مزمن، افت عملکرد یا ناتوانی در ایستادن است، ممکن است جراحی لازم باشد. هدف جراحی:
بازگرداندن تعادل طبیعی ساژیتال
اصلاح انحناهای غیرطبیعی
کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی
روش‌های جراحی بسته به شدت دفورمیتی می‌توانند شامل استئوتومی (برش و اصلاح استخوان)، فیوژن طولانی مهره‌ها با پیچ و میله، یا ترمیم شکستگی‌ها و دیسک‌های آسیب‌دیده باشند.
آیا خم‌شدگی به جلو خطرناک است؟
اگرچه ممکن است در ابتدا فقط باعث خستگی یا تغییر ظاهر بدن شود، اما در صورت پیشرفت، می‌تواند منجر به درد شدید، اختلال در راه‌رفتن، کاهش اعتماد به نفس و حتی از کارافتادگی شود. درمان به‌موقع، به‌ویژه در مراحل اولیه، بسیار مؤثر است.
توصیه نهایی:
اگر احساس می‌کنید بدن شما به مرور به سمت جلو خم شده و نمی‌توانید صاف بایستید یا دچار دردهای مزمن کمری شده‌اید، حتماً توسط جراح ستون فقرات معاینه شوید. تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند از پیشرفت دفورمیتی جلوگیری کند.
تماس خودکار
رفتن به بالا